Experimentele techniek in kuikenstal

Sleutelen, monteren en technische oplossingen bedenken is de hobby van Twan Colbers in het Limburgse Kessel. Ook als vleeskuikenhouder kan hij zijn enthousiasme voor de techniek kwijt. Dat begon al toen hij samen met zijn vrouw Karin in 1990 het bedrijf van zijn vader overnam. Gedurende een aantal jaren moderniseerde hij zelf de bestaande stallen en bouwde hij er nieuwe bij. Alleen de ruwbouw liet hij doen. Tijdens deze uitbreiding kwam een technische vernieuwing op zijn pad, het Imagosysteem. De gemeente eiste een lagere ammoniakuitstoot en dat zou mogelijk zijn met het Imagosysteem. Automatiseringsbedrijf Fancom bracht dit systeem op de markt en nog voordat de officiële goedkeuring er was, had Colbers het in de stal. Met laaghangende verticale kokers wordt lucht over het strooisel geblazen, waardoor het strooisel droogt en de ammoniakuitstoot halveert. ‘Het grote voordeel is dat de aanschaf goedkoper is dan een luchtwasser’, zegt Colbers. ‘En je hebt lagere vervolgkosten, terwijl je bij een luchtwasser meer energiekosten hebt en zuur moet kopen en afvoeren.

Spelen

Colbers is een pluimveehouder die speelt met de techniek en geen behoefte heeft aan volautomatisch werkende klimaatcomputers. Hij weet precies hoe zijn regelaars reageren. ‘Als ik de controle doe, dan kijk ik hoe de dieren erbij lopen en hoe de omstandigheden zijn. Het komt bijna dagelijks voor dat ik het klimaat iets bijregel.’ Over één klimaatprobleem hoeft Twan Colbers zich geen zorgen meer te maken: hitte. De stallen zijn voorzien van een tunnelventilatiesysteem. Normaal komt de lucht binnen via ventielen in de zijwanden, maar bij warm weer gaan er kleppen in de voorgevel open en trekt de lucht over de kuikens. Op zich is dit al verkoelend, maar Colbers heeft nog een extra mogelijkheid achter de hand: Padcooling. Het systeem bestaat uit pakketten karton die voor de ventilatieopeningen staan. Bij heel warm weer wordt het karton natgemaakt. Door het honingraatprofiel wordt door verdamping de buitenlucht terug gekoeld, hierdoor komt minder vochtige lucht in de stal dan bij traditionele nevelkoeling. ‘Ik heb wel eens de temperatuur voor en na het pakket gemeten en het verschil was 16 graden’, zegt Colbers. ‘Ik heb het in de afgelopen drie jaar vijf keer nodig gehad. Dat is niet vaak, maar als je bij 30 graden kuikens van zes weken oud in de stal hebt, is dat wel een uitkomst.’

Ionisatiesysteem

De innovatiedrang van Colbers gaat verder. Momenteel hangt een Amerikaans ionisatiesysteem in één van de stallen met als doel fijnstof te bestrijden. ‘Het systeem bestaat uit draden waar een hoge spanning van 30.000 Volt op staat’, legt Colbers uit. ’Alle onderdelen van de stal, van dak tot voermachine, zijn geaard. De elektriciteit geeft de stofdeeltjes een lading en vervolgens slaan deze deeltjes neer op de geaarde stalonderdelen’, vertelt Colbers. Aan het eind van een ronde is het effect duidelijk zichtbaar. Op de wanden, plafond en stalonderdelen zit een dikke laag stof van plaatselijk wel vijf centimeter dik. ‘Door de vorm kun je zien dat de stofdeeltjes zijn aangetrokken als ijzervijlsel op een magneet.’

Bussen

Een neveneffect van het gebruik van nieuwe techniek is dat het kijkers trekt. Mensen van alle nationaliteiten, Aziaten, Polen, Amerikanen en natuurlijk ook Nederlanders komen een kijkje nemen. Dat geldt ook voor onderzoekers, studenten en politici zoals kamerleden. Colbers heeft er diverse over de vloer gehad. Het bezoek deert de pluimveehouder niet en hij gaat vrolijk verder met het testen en experimenteren. Momenteel kijkt hij op de computer thuis wat zijn kuikens in de stal allemaal doen. Op verzoek van Fancom test hij de Eyenamic, een systeem dat met camera’s het gedrag van de kuikens registreert. Colbers kan dan thuis meekijken. Een computer analyseert het kuikengedrag en de bedoeling is om aan de hand van het gedrag de voeding en ventilatie te sturen. De rol van Colbers is zijn eigen waarnemingen te noteren, zodat deze vergeleken worden met de computeranalyses. De pluimveehouder ziet wel wat in het system: ‘Zelf kom ik maar gemiddeld een uur in de stal. De Eyenamic registreert 24 uur per dag. Ik denk dat het systeem ervoor kan zorgen dat we in de toekomst nauwkeuriger en beter kuikens kunnen houden.’