Het belang van het bekalken

We maken onderscheid in bekalken voor onderhoud en bekalken ter reparatie van de pH. Een calcium gift draagt ook bij aan de bodemvruchtbaarheid. Calcium hecht zich aan het klei-humuscomplex (CEC) en verbetert de structuur en bewerkbaarheid van de grond.

CEC-bezetting

CEC staat voor het Engelse ‘Cation Exchange Capacity’, ook wel ‘klei-humus complex’ genoemd. De CEC zegt iets over de capaciteit van de bodem om voedingsstoffen te binden, zodat ze niet uitspoelen en door de plant gebruikt kunnen worden. Zie het als de batterij van de bodem. In hoeverre die batterij gevuld is, de CEC-bezetting, kun je terugzien op de uitgebreide bodemanalyse. Hoe hoger de bezetting, hoe voller de batterij, des te vruchtbaarder is de bodem.

Verhouding in CEC-bezetting

Daarnaast speelt de verhouding van elementen die de CEC bezetten een rol. Calcium en Magnesium dragen bij aan de structuur van de bodem. De potentiële structuur is optimaal als er veel Calcium, een beetje Magnesium en weinig Kalium (K) aan het klei-humus complex gebonden is. Calcium moleculen zijn groter en hebben een positievere bijdrage aan de bodemstructuur dan de kleinere Magnesium moleculen. Met name op kleigronden is dit een aandachtspunt. Een verbetering in deze potentiële structuur zorgt voor meer afstand tussen de kleiplaatjes, waardoor zich meer zuurstof in de bodem kan bevinden. Dit draagt bij aan een betere ontwatering en doorworteling, waardoor het bodemleven en de draagkracht van de bodem verbeteren.

Ook op zandgronden komt een overmaat aan Magnesium regelmatig voor. Op zandgronden heeft een overmaat aan Magnesium echter minder nadelige gevolgen voor de bodemstructuur. Middels bemesting en bekalking kunnen elementen die de bodem tekortkomt, worden aangevuld.

Bekalken

In zure grond (met een pH lager dan 6,7) kan het klei-humus complex minder goed nutriënten binden, de batterij werkt dus minder goed. Ook is een lage pH nadelig voor het bodemleven. De pH van de bodem kan verhoogd worden door te bekalken. Het najaar is hiervoor het beste moment, mits de percelen nog goed berijdbaar zijn.
De jaarlijkse onttrekking van Calcium is ongeveer 150 kg/ha en de pH daalt gemiddeld met 0,05 per jaar. Bij bekalken gebeuren er twee dingen: Calcium wordt aangevuld en de pH stijgt door het aanwezige carbonaat.

Onderhoud

Bekalk je voor onderhoud? Dan vul je met 200-400 kg/ha het Calcium weer aan en houd je de pH op peil. De markt is op het moment meer gericht op inzet van ureum houdende meststoffen. Deze meststoffen zijn meer verzurend ten opzichte van een KAS-korrel (-80 t.o.v. -33 basenequivalent). Dit onderstreept het belang van een eventuele aanvullende kalkgift.

Kies afhankelijk van de Calcium en Magnesium toestand van de bodem voor één van de volgende kalksoorten:
- Korrelkalk (bevat 15% MgO)
- Fertocal (bevat 1% MgO)
- Zeeschelpenkalk (komt meer geleidelijk vrij vanwege de grove structuur van het product)

Reparatie

Is de pH echt te laag? Dan ga je bekalken ter reparatie en is een hogere gift nodig. In dit geval raden we aan één van deze kalksoorten te gebruiken:

- Poederkalk
Deze is toe te dienen door strooiers met kleden erom heen.

- Vochtige kalk
Dit betreft een kalk van ±90% drogestof en deze kan met volle vracht los gestort worden. Deze is toe te dienen met een speciale ‘schijvenkunstmeststrooier’ of met een kalkstrooier om netjes te verdelen.

Aan de hand van de gewenste pH verhoging, de neutraliserende waarde (nw) van de kalk en de bemonsterde laag, bereken je hoeveel kalk toegediend moet worden. Bij een behoefte van meer dan 2000 nw is het verstandig om de kalkgift te verdelen in meerdere giften, bijvoorbeeld een najaarsgift van 1000 nw en een voorjaarsgift van 1000 nw. Let bij een voorjaarsgift wel op dat er minimaal twee weken zit tussen het moment van bekalken en drijfmest uitrijden en dat de kalk eerst wordt ingewerkt voordat mest uitgereden wordt. Dit is om extra ammoniakverliezen te voorkomen.

Bepaal de soort kalk op basis van de behoeften van het perceel. Voor reparatie bekalken is het prijstechnisch interessant om voor vochtige kalk te kiezen. Informeer naar de prijzen bij je Rundveespecialist.