Ben je voorbereid op hittestress?

De afgelopen jaren hebben we met extreem warme zomermaanden te maken gehad. Dit is een uitdaging voor uw koeien. De optimale omgevingstemperatuur voor melkvee ligt tussen -5 °C en 18 °C en hittestress kan al voorkomen vanaf 20 °C. De mate van hittestress hangt af van zowel de temperatuur als de luchtvochtigheid. Maar er zijn meer factoren van invloed.

• Melkproductie: Het productieniveau van de koe heeft invloed op de mate van hittestress. Hoog productieve dieren produceren zelf al meer warmte en hebben daardoor sneller last van hittestress
• Omgeving: Op warme zonnige dagen moeten koeien uit de zon gehouden worden. Dus niet overdag beweiden, maar ‘s nachts. Een geïsoleerde stal, gekoeld dak en ventilatie in de stal helpen aanzienlijk bij het beperken van hittestress. (zie hieronder voor de ervaring van Klaas van Vulpen)
• Afkoeling: Als koeien de mogelijkheid hebben om een paar uur per dag af te koelen, ervaren ze tussendoor minder hittestress. Dus als het ’s nachts flink afkoelt, hebben ze overdag minder last van de hitte. Afkoelen kan ook met behulp van water, bijvoorbeeld door sprinklers aan het voerhek

Ventilatoren helpen fors

In 2019 heeft de familie Van Vulpen uit Hollandsche Rading hun stal voorzien van ventilatoren. “Ventilatoren koelen de lucht niet, maar door de luchtverplaatsing wordt het wel veel behaaglijker in de stal”, aldus Klaas van Vulpen. De melkproductie grafiek laat duidelijk zien hoeveel profijt de koeien hiervan hebben.

Figuur 1. Melkproductie in de zomerperiode van 2019 (met ventilatoren in de stal) vergeleken met 2018 (zonder ventilatoren in de stal) bij familie Van Vulpen in Hollandsche Rading.

Gevolgen hittestress

Hittestress bij melkkoeien vermindert de voeropname en geeft:

• Productieverlies: Koeien vreten minder ruwvoer en staan meer. Dit kost melk. Bij verse koeien kan de productiederving na hittestress wel weer terug komen, maar koeien na de piek zijn deze productie kwijt
• Vruchtbaarheidsproblemen: Koeien laten tocht slecht zien met hitte. Vroeg embryonale sterfte treedt ook meer op. Gevolg hiervan is dat koeien uitlopen en later drachtig worden
• Klauwproblemen: Koeien staan meer en liggen minder. Dit geeft meer druk op de klauwen. Doordat ze minder ruwvoer eten en wel krachtvoer blijven opnemen, vergroot het risico op pensverzuring. Dit kan weer tot klauwproblemen leiden en ook weer tot productieverlies

Hittestress kost dus drie keer geld! Houd de omgeving van de koeien daarom zo koel mogelijk.

Wat kun je verder doen?

• Fris voer: Houd het voer fris door het aantal voerbeurten te verhogen. Koeien zullen ’s nachts meer voer opnemen dan overdag. Dus zorg dat er juist dan vers voer ligt. Zorg voor voldoende voersnelheid. Houd de voergang en de (sleuf)silo’s schoon. Gebruik een broeiremmer om broei aan het voerhek te voorkomen
• Schoon water: In tijden van hittestress is de vochtbalans extra belangrijk. Houd het water schoon en fris. Minder water opname beperkt ook de voeropname
• OmniGen: De gemiddelde melkproductie van OmniGen gevoerde koeien ligt gedurende het hele jaar hoger dan van koeien die geen OmniGen gevoerd krijgen. In de zomermaanden zien we hierin duidelijk een nog groter effect, doordat OmniGen helpt om hittestress te verminderen. In augustus produceren deze dieren gemiddeld 1,8 kg meer melk per dag. Let op, er geldt een inwerktijd van minimaal 6 weken
• Buffer: Bij hittestress komt de penswerking onder druk te staan. Het is dan belangrijk om de pens te ontlasten en te ondersteunen. Uw specialist kan helpen het rantsoen hierop aan te passen. PensControl kan hierbij helpen. Daarnaast kan de energiedichtheid van het rantsoen verhoogd worden met Bergafat. Nieuw dit jaar is de Buffermix die als special aan rucoms kan worden toegevoegd. Deze mix bevat naast buffer ook extra magnesium en levende gist
• Mineralen: Bij hittestress verliezen koeien meer vocht en daarmee ook mineralen. Denk om de algehele voorziening van vitaminen, mineralen en spoorelementen met onze Bestermine Mineralenmengsels

Figuur 2. Verschil in melkproductie (kg/koe/dag) van koeien die OmniGen gevoerd kregen ten opzichte van koeien die geen OmniGen gevoerd kregen.

Tot slot: Vergeet de droge koeien niet!

Droge koeien produceren geen melk. Daardoor is het effect van hittestress tijdens de droogstand minder snel zichtbaar. Het effect is echter niet minder groot! Het kalf ontwikkelt zich namelijk minder goed als de moederkoe hittestress heeft gehad tijdens de droogstand. Dit resulteert ook na de geboorte in een lagere groei en zelfs in een lagere melkproductie later als vaars. Ook voor de droge koe zelf is het belangrijk om hittestress te beperken. Extra stress en een verminderde drogestof opname vergroten het risico op gezondheidsproblemen na afkalven.

Ben je benieuwd met welke maatregelen hittestress op jouw bedrijf het best geminimaliseerd kan worden? Neem contact op met je Rundveespecialist!