Blauwtong breidt zich steeds verder uit; actuele stand van zaken en adviezen
Aukje Geurtsen
Product Manager Ruminants
Blauwtong is en blijft een heftig virus dat tot veel zieke dieren en sterfte kan leiden. Bij de uitbraak in 2006 ging het om het type 8 blauwtong virus. Nu gaat het om het type 3 virus, die duidelijk een heftiger ziektebeeld en meer sterfte geeft.
Het virus wordt verspreid door de knut. Koeien/schapen kunnen elkaar niet besmetten, dit kan alleen via de knut. Als een besmette knut een andere herkauwer prikt, kan het virus overgedragen worden.
Inmiddels zijn duizenden bedrijven besmet in Europa. Zie hieronder de link naar de besmettingskaart van Nl van deze week. Blauwtong positief per woonplaats 2024 | Kaart | NVWA
Helaas zien we dat ook bij gevaccineerde koppels dieren nog ziek kunnen worden van blauwtong. Gemiddeld zijn deze dieren minder ziek en is er minder sterfte. Het huidige ziektebeeld varieert sterk.
Stand van zaken schapen
GD heeft een aantal schapenbedrijven gevolgd de laatste weken. Het beeld is nu meer divers:
- minder vaak kapotte/wondjes in en rondom de bek.
- meer kreupelheid
- sterftecijfer ligt lager in de 1e week van de uitbraak tov vorig jaar (ook bij gevaccineerde dieren is er sterfte)
- vaccinatie blijft een belangrijke maatregel (aantal dieren dat uitvalt lijkt vooralsnog lager dan in 2023), echter als er al verschijnselen zijn dan is vaccineren af te raden.
.
Advies:
- Opstallen en nu niet scheren
- Wees alert op andere infecties; zoals de rode lebmaagworm. Die verergeren het ziektebeeld.
Stand van zaken rundvee
Ook hier spreidt het virus in rap tempo. Op bedrijven (ook gevaccineeerd) zien we de volgende klinische verschijnselen:
- Melkproductie daling
- Koorts
- Neusuitvloeiing
- Kreupelheid
- Beschadigingen en korstjes neus en soms in de bek
- Verwerpen
- Mastitis
- Celgetal verhoging
- Slecht opstartende koeien
Let op, vooral op gevaccineerde bedrijven zijn de symptomen veel minder uitgesproken. We zien zeker in combinatie met de warme dagen dat koeien, waar al Blauwtong heerst, het soms erg zwaar hebben. Dit betreft dan vaak de koeien rondom en net na afkalven. Soms komt ook maar 1 of enkele symptomen voor.
Adviezen
- Vaccineer dieren mits ze gezond zijn. Ook een 2e vaccinatie is belangrijk. Je geeft het immuunsysteem al een trigger voor aanmaak van afweerstoffen waardoor ze beter in staat zijn om het virus aan te kunnen. Met een aangewakkerd immuunsysteem is het lichaam beter in staat om ook in de 2e helft van het knutten seizoen, dat tot november kan duren, het dier beter in staat kan zijn om het virus de baas te kunnen. Als er blauwtong heerst in een koppel dan wordt vaccineren afgeraden.
- Stal dieren zoveel mogelijk op;
- Zorg voor zoveel mogelijk luchtverplaatsing (ventilatoren aan!);
- Er is geen relatie dat inzet van insecticide zorgt voor minder blauwtong gevallen;
- Gebruik 1 naald per dier om verspreiding van de infectie te voorkomen;
- Ondersteun zieke dieren zoveel mogelijk en dien pijnstillers/koortsverlagers toe;
- Bij ernstig zieke dieren overleg met je dierenarts of aanvullende medicatie noodzakelijk is;
- In overleg met je voeradviseur kun je je koeien extra ondersteunen met een becomine mineraal;
- Overweeg een buffer in het rantsoen, zeker bij warme dagen
Meer informatie
Voor meer informatie en om goed op de hoogte te blijven kun je de volgende website in de gaten houden
Dossier Blauwtong (gddiergezondheid.nl)
Als veehouder kun je hier een enquete invullen als er blauwtong heerst op je bedrijf. Dit is van belang om zoveel mogelijk informatie te verzamelen om te kijken hoe deze ziekte zich gedraagt in koppels (met en zonder vaccin).
Over de auteur
Aukje Geurtsen
Product Manager Ruminants