Goede gesprekken zijn de basis voor een geslaagde bedrijfsovername

Bij een bedrijfsovername gaat het om de wensen en belangen van de jonge ondernemers, de oude ondernemers en de betrokken familieleden. Meerdere medewerkers van De Heus en Agra-Matic namen een bedrijf over of zijn ermee bezig. Met vier van hen spreken we over hun ervaringen.

Erik de Groot is bedrijfsadviseur bij De Heus en heeft een vleeskuikenbedrijf. ‘Ik ben ondernemer en niet specifiek een vleeskuikenhouder. Ik heb tien jaar op het bedrijf gewerkt en in die tijd merkte ik dat ik verder wilde kijken. Ik ging studeren en kreeg een baan bij De Heus. Op het vleeskuikenbedrijf werk ik samen met twee medewerkers.’

Hans Arts heeft naast een fulltimebaan bij De Heus ook een eigen bedrijf. ‘Het vleesvarkensbedrijf met 16 hectare akkerbouw is te klein om van te leven en er zijn beperkt mogelijkheden voor uitbreiding. Mijn oudste zoon helpt af en toe, maar voor de rest doe ik alles zelf.’

Maarten de Vries, adviseur bij Agra-Matic, is kandidaat-overnemer van een melkveebedrijf in Renswoude. ‘We zitten op de Veluwe en zoals bekend speelt de stikstofproblematiek hier volop. Het is daarom nog de vraag of we het bedrijf kunnen voortzetten. Een coach begeleidt de overname.’

Leon Vonck is een collega van Maarten bij Agra-Matic. Hij kwam dankzij het NAJK-platform Boer zoekt Boer in contact met veehouders die hun bedrijf willen overdoen aan een opvolger. ‘Ik heb altijd melkveehouder willen worden, zo niet hier, dan wel in het buitenland. Gelukkig kan ik een bedrijf in Drenthe overnemen.”

Boer zoekt boer

Kees Janssen: ‘Hoe gaat Boer zoekt Boer in zijn werk?’

Leon Vonck: ‘Het is een online platform waarop aanbieders en overnamekandidaten contact met elkaar leggen. In eerste instantie digitaal. In mijn geval waren er meer dan tien kandidaten. De veehouders maken een selectie op basis van de eerste informatie. Daarna volgden ontmoetingen en werd gekeken of er een klik is. De uiteindelijke keuze, die gelukkig op ons viel, werd gemaakt op basis van een bedrijfsplan dat we moesten opstellen.’

Kees Janssen: ‘Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de stikstofproblematiek hebben veel invloed op de toekomst van jullie bedrijven. Hoe kijk je daar tegenaan?’

Erik de Groot: ‘Het maakt veel uit in welke sector je werkt. Mijn sector heeft voor 1 ster Beter Leven gekozen, waarbij we minder vleeskuikens houden. Dat is precies wat de politiek wil.’

Leon Vonck: ‘Er moet nog iets gedaan worden aan de vergunning, maar verder zijn er bij ons geen problemen.’

Hans Arts: ‘Er is bij mij in de buurt een nieuwe wijk gebouwd. Of het bedrijf kan blijven bestaan is onzeker.’

Jan van Gorp: ‘Zou je naar een andere locatie zoeken om het bedrijf voort te zetten?’

Hans Arts: ‘Ik denk het niet.’

Kees Janssen: ‘En jij Maarten, zou je bijvoorbeeld naar Groningen gaan als je op de Veluwe niet verder kunt?

Maarten de Vries: ‘Melkveehouder vind ik wel het leukste beroep wat er is. Maar ik ben te veel gehecht aan de Veluwe om hier weg te gaan en elders veehouder te worden. Ik heb nu ook een baan die ik met plezier doe.’

Goede ervaringen met coaches

Jan van Gorp: ‘Maarten heeft ervaringen met een coach. Hoe kijken de anderen daar tegenaan?’

Han Arts: ‘Coaching is waardevol. Bij mijn coach heb ik een persoonlijke test gedaan. Met het inzicht kon ik relaties met mensen in mijn directe omgeving verbeteren. Ook had ik steun toen ik te maken had met problemen rondom de vergunningen van het bedrijf.

Maarten de Vries: ‘De coach speelt bij de gesprekken over de bedrijfsovername een belangrijke rol. Door die ervaring kunnen we ook zonder begeleider betere gesprekken voeren.’

Emoties spelen een grote rol

Kees Janssen: ‘Emoties kunnen een grote rol spelen omdat je te maken hebt met familieleden voor wie het bedrijf belangrijk is Leon, je neemt het bedrijf over van iemand waar je geen relatie mee had. Hoe zit het dan?’

Leon Vonck: ‘Het bedrijf overnemen van een vreemde is anders. Vanaf het begin wordt snel duidelijk wat de partijen willen en is het vooral een zakelijk proces. De kinderen van de verkopers zijn bijvoorbeeld niet bij de onderhandelingen betrokken.’

Erik de Groot: ‘Als je het ouderlijk bedrijf overneemt, ga je verder met het levenswerk van je ouders. Het gaat daarom altijd over emotie, ook als je het over financiële afspraken hebt.’

Hans Arts: ‘Ouders hebben het beste voor met alle kinderen. Dat gaat ver, heb ik gemerkt. We spraken af dat mijn broer huur betaalde voor een schuur die hij gebruikte. Achteraf vernam ik dat mijn moeder het er niet helemaal mee eens was en liever had gezien dat ik geen huur zou vragen. Ik vind het belangrijk dat alles duidelijk geregeld is. Zo zorgde ik ervoor dat het bedrijf geen schulden heeft bij mijn broer en zus en we maakten duidelijke afspraken over het gebruik en de eventuele verkoop van land dat ik gebruik.’

Maarten de Vries: ‘Je kunt de zaken pas goed regelen wanneer je goed communiceert. Een coach laat iedereen aan bod komen. Door rekening met elkaars wensen te houden voorkom je problemen achteraf.