Ze hebben gekozen voor biologisch. Van oudsher was Van Laar een traditioneel Veluws bedrijf met meerdere takken: melkkoeien, rosékalveren en vleesvarkens. De huidige milieuwetgeving maakte bedrijfsontwikkeling echter niet gemakkelijk. Alleen maar opschalen paste niet zo goed in het beeld van familie Van Laar. Zij zochten het liever in iets met meer toegevoegde waarde, niet perse groter.
Biologisch groeit
Gekeken werd naar de mogelijkheden om hun varkenstak om te schakelen naar biologisch. Deze bedrijfstak blijkt namelijk, ondanks de recessie, in staat ieder jaar te groeien. Steeds meer consumenten kopen heel bewust biologisch geproduceerde producten. Zogenaamde ‘Skal’ gecertificeerde producten die hun herkomst kennen uit landbouwmethoden waarbij geen gebruik wordt gemaakt van kunstmest en bestrij dingsmiddelen, waarbij dieren nóg meer leefruimte hebben en de kringloopgedachte erg belangrijk is. Dat deze producten gekocht worden tegen hogere prij zen geeft ook vertrouwen en laat zien dat marktgericht produceren kansen biedt. In dit geval met 3-sterrenvlees.
Hoe begin je?
Er werd contact gezocht met collega’s die al waren omgeschakeld om te vragen naar hun ervaringen. Maar belangrijker was het antwoord op de vraag welke marktpartij wilde instaan voor de afname van de varkens? Want dieren produceren met een veel hogere kostprijs zonder te weten of je ze ook voor een meerprij s kunt verwaarden is natuurlijk riskant. Er moet commitment zijn bij afnemers. Maar ook moeten er biologische biggen voorhanden zijn. Zo werd contact gelegd met De Groene Weg (DGW) uit Groenlo die momenteel in Nederland de grootste integratie heeft op het gebied van biologische varkenshouderij. DGW werkt met een zogenaamde wachtlijst. Als de marktvraag toeneemt wordt evenredig besloten nieuwe bedrijven toe te laten onder voorwaarde dat deze bedrijven kunnen laten zien dat de omschakeling financierbaar is en dat de omgevingsvergunning en de NB-vergunning afgegeven gaat worden.
Stal met buitenuitloop
Inmiddels was ook contact gelegd met De Heus Voeders en Agra-Matic, beide partij en met veel kennis en ervaring op het gebied van de biologische varkenshouderij. Ook met hen werd uitgebreid gesproken hoe bestaande stallen het beste konden worden aangepast en op welke manier een nieuwe stal het beste kon worden gebouwd. Deze moest er komen omdat de maatschap graag hetzelfde aantal varkens wilde houden als voorheen. Echter, voor biologisch gehouden varkens is de leefruimte ongeveer 2m2 per dier, terwijl dit bij regulier iets minder dan de helft is. Bij de bestaande stallen was er de mogelijkheid én de ruimte om een buitenuitloop te maken, een voorwaarde van het biologisch houderij systeem. Ook paste een nieuwe stal in het bestaande bouwblok. Met de deskundige hulp van Agra-Matic zijn de vergunningen, na intensief overleg met gemeente en provincie, rondgemaakt en zijn in relatief korte tijd de aanpassingen en de nieuwbouw gerealiseerd.
Tabel 1 Resultaten eerste kwartaal 2015
Verrassende resultaten
Tevreden terugkijkend op het proces is er niets wat de familie Van Laar nu anders zou doen. Er is een vaste koppeling gemaakt met een vermeerderaar die ook net is gestart. En hoewel Van Laar senior al vele jaren vleesvarkens hield, was hij verrast door de eerste resultaten. De hardnekkige gedachte dat biologische varkens langzamer groeien werd meteen ontkracht. Ook biologisch gehouden varkens spreken hun genetische potentie aan, mits gezond gehouden en goed gevoerd. Ook het financiële aspect was boven verwachting. Na allereerst veel in biggen en voer te hebben geïnvesteerd, was het een opluchting dat de vleesvarkens meer dan € 300,- per stuk opbrachten en tot prima voerwinst leidden. Om de hoogste opbrengst te krijgen, wordt wel wat van de varkenshouder gevraagd. De opgave van de dieren moet al zes weken voorafgaand aan de leverweek plaatsvinden. Met elektronische opgave en levering van de juiste aantallen kan een bonus van max € 8,- per varken worden bereikt. Voor dieren die tussen de 87 en 102 kilo geslacht worden, een spekdikte hebben tussen de 9 en18 millimeter en een spierdikte van meer dan 55 millimeter, krijgt Van Laar en een extra premie van 35 cent per kilo geslacht gewicht. Al met al substantiële bijdragen aan een goed rendement. Huidige resultaten bieden geen garanties voor de toekomst, maar een goed begin is het halve werk! Vol vertrouwen zien zij de toekomst tegemoet!