Mestboekhouding; een verplichting of een managementtool?

11 december 2015
-
3 minuten

De waarde van een goed ingevulde KringloopWijzer. We vragen het aan Freddy Westrik, Adviseur ruwvoer- en mineralenmanagement bij Agra-Matic Mineraal, dochteronderneming van De Heus Voeders

Binnenkort wachten de verplichtingen rondom de mestboekhouding. Wat houdt het in en waar moet de veehouder beginnen?

Mestboekhouding betekent verantwoording van je mestproductie. Dus wil je weten hoeveel mest er geproduceerd is en wat er afgevoerd is, om zo aan te tonen dat je binnen de gebruiksruimte blijft. Om aan te tonen hoe efficiënt de productie is geweest moet je met bedrijfsspecifieke cijfers werken.

Het is belangrijk om deze kengetallen vast te stellen. Denk hierbij niet alleen aan het inzichtelijk maken wat voor een soort bedrijf het betreft, maar ook aan de voor de hand liggende gegevens over het aantal melkkoeien, de opfok van jongvee, de hectares grond, de verdeling maïsland / grasland, etc. Naast deze gegevens zijn bijvoorbeeld ook de productiegegevens van de melk (via melkleverancier) en resultaten van grondmonsters en kuilanalyses nodig. Kortom alle aan- en afvoer van dieren, mest en mineralen en gerelateerde onderwerpen moeten inzichtelijk gemaakt worden. Het is de keuze van de melkveehouder of hij dit allemaal zelf verzamelt en op gaat geven óf dat hij gebruik maakt van bijvoorbeeld ons als Agra-Matic Mineraal. Dit laatste biedt een aantal voordelen. Niet alleen tijdsbesparing voor u als veehouder, maar ook de toegang tot en het gebruik maken van onze kennis en advies. Door onze kennis en ervaring kunnen wij bedrijfsspecifieke adviezen geven over bijvoorbeeld het vaststellen van derogatie maar vooral hoe daarmee om te gaan.

Hoe zit het met het machtigen van gegevens? Voor wie geldt dat allemaal of voor welke leveranciers moet ik dat regelen?

De veehouder is eigenaar van alle gegevens met betrekking tot zijn bedrijf en dus moet hij inderdaad anderen machtigen om te kunnen werken met die gegevens. Denk hierbij aan partijen als een De Heus, de zuivelfabriek, leveranciers van bijproducten en laboratoria voor het meten van de grond- en kuilmonsters. Als je niet zelf je eigen mestboekhouding regelt, maar dit door een externe partij laat uitvoeren, moet je die partij eveneens machtigen voor het werken met jouw gegevens. Zij kunnen op hun beurt dan weer eerdergenoemde partijen benaderen voor het aanreiken van jouw gegevens. Voor jou als veehouder geeft dat een voordeel doordat het verzamelen van gegevens een stuk sneller gaat en het is bovendien minder foutgevoelig.

Al mijn gegevens zijn beschikbaar. Wat nu?

Op basis van deze kengegevens kan over 2015 de mestboekhouding worden afgesloten. Een onderdeel hiervan wat ik nog niet eerder heb genoemd is het bepalen van de eindvoorraad op uw bedrijf. Dat is het moment waarbij wordt gekeken naar de aanwezige voorraden op het bedrijf per 31 december 2015. Logischerwijs is dat ook weer het startpunt voor het nieuwe jaar. Deze gegevens moeten worden doorgegeven aan RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland). Ook hierbij geldt wederom dat u ervoor kan kiezen dit zelf te doen óf hiervoor een externe partij in te schakelen.

Wat wordt er daarnaast nog van mij verwacht rondom de KringloopWijzer?

Het invullen van de KringloopWijzer over 2015 is alleen verplicht voor melkveebedrijven met een melkvee-fosfaatoverschot. Echter, Zuivel NL heeft per 1 januari 2016 alle melkveebedrijven verplicht gesteld hiermee te gaan werken. Alhoewel op dit moment de KringloopWijzer alleen van toepassing is op bedrijven die over 2015 een fosfaatoverschot hebben, is ons advies om hoe dan ook nu al met de KringloopWijzer te gaan werken. Dit geldt zeker voor bedrijven die niet zeker weten of zij wel of niet te maken krijgen met  een fosfaatoverschot, de zogenaamde grensgevallen. Daarnaast krijg je ook inzichtelijk hoe je mineralenkringloop op het bedrijf eruit ziet.

Ook voor het invullen van de KringloopWijzer geldt dat wij dit voor u kunnen regelen, mits u daarvoor een machtiging afgeeft. Agra-Matic Mineraal zorgt er dan voor dat de machtigingen worden aangevraagd voor het automatisch inlezen van de gegevens van de andere betrokken partijen. Bij het goed invullen van de KringloopWijzer ontstaat er een enorme informatiebron over en voor uw bedrijf. Door het goed interpreteren van de cijfers uit deze wijzer bent u in staat om een efficiëncy-slag door te voeren. Niet alleen wij, maar ook de Rundveespecialisten van De Heus kunnen u helpen met het ‘lezen’ en interpreteren van de resultaten uit de KringloopWijzer. 

Wat moet ik dan verder met die resultaten doen?

Een volgende stap die met die resultaten gezet kan worden is het opstellen van een bemestingsplan. Hierbij is het van belang wat uw bedrijfsdoelstelling voor het komend jaar is. Heeft u bijvoorbeeld uitbreidingsplannen qua oppervlakte of qua koeien? Allemaal relevante gegevens voor het bemestingsplan. De aanwezigheid van een dergelijk plan is overigens essentieel voor bedrijven die derogatie hebben aangevraagd. Op die bedrijven kan er door het jaar heen controle plaatsvinden door NVWA. Deze stellen de verplichting dat je een bemestingsplan ter inzage op het bedrijf moet hebben. Let wel op! Als de bedrijfssituatie in de loop van het jaar wijzigt, dient dit plan aangepast te worden.

Waarom zou ik bijvoorbeeld jullie vragen om dit allemaal te regelen?

Het samenwerken met Agra-Matic Mineraal biedt u meerdere voordelen. Door onze band met De Heus zijn er korte lijnen en kennen wij via uw rundveespecialist uw bedrijf. Daarnaast zijn wij gespecialiseerd in dit onderwerp. Waar de rundveespecialist expert is op het gebied van voer, resultaat en management, hebben wij de kennis over de complexiteit rondom mest, fosfaat en alles wat daarbij komt kijken. U mag dus verwachten dat wij u optimaal kunnen informeren en dat u tijd over houdt voor het managen van uw bedrijf. Omdat deze twee dingen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn is het in principe een drie-eenheid. U als veehouder, uw rundveespecialist én uw adviseur ruwvoer- en mineralenmanagement. Elk bedrijf is anders, elke situatie is anders. Voor ons is het de uitdaging om voor al die situaties de mestboekhouding en alles daaromheen te optimaliseren.

Heeft u een vraag aan Freddy? Of wilt u advies rondom de eerdergenoemde zaken? Samen met de rundveespecialist helpt hij u om uw verplichtingen vóór 1 februari (mestboekhouding) te voldoen. In de Vooruit! die eind december verschijnt wordt ook uitgebreid aandacht besteedt aan dit onderwerp.