Tips voor preventie van hittestress bij pluimvee

Vuistregel: hittestress ontstaat wanneer de temperatuur plus de luchtvochtigheid boven de 105 uitkomt.

Signalen van hittestress bij pluimvee:

• Verminderde activiteit
• Vleugels wijd
• De bek staat open
• Lagere voeropname
• Hogere ademhalingsfrequentie
• Hogere wateropname

Warmteafgifte

Omdat pluimvee niet kan zweten zal de lichaamswarmte op andere manieren moeten worden afgeven:

Latente warmteafgifte:

• Ademhaling: hierdoor wordt het meeste afgevoerd

Sensibele of voelbare warmteafgifte:

• Straling: direct aan de omgeving
• Convectie: lucht stroomt langs een dier, deze lucht warmt op en onttrekt zo warmte aan het dier
• Conductie: contact met oppervlakken.

Pluimvee raakt haar lichaamswarmte voornamelijk kwijt via een verhoogde ademhalingsfrequentie. Bij een hoge luchtvochtigheid is dit echter minder effectief. Let dus vooral op wanneer de luchtvochtigheid boven de 75% komt.

Water en voer

Kippen gebruiken water om via de ademhaling warmte af te voeren. Bij hogere temperaturen is de waterbehoefte dus groter. Verstrek daarom in de zomer voldoende vers water aan de dieren.

• Voer de dieren niet op de warmste momenten van de dag
• Schakel het water niet te vroeg uit. Hennen zijn door het lange daglicht langer actief
• Zorg dat de dieren altijd fris en schoon drinkwater krijgen
• Reinig regelmatig de leidingen en spoel ze goed door
• Controleer regelmatig de kwaliteit van het drinkwater
• Voeg vitamine c met elektrolyten toe aan het water. Begin hier al een dag voordat het warm wordt mee. Let op: Vitamine C blijft maar 6 uur goed in wateroplossing. Zorg ervoor dat de hoeveelheid elke 6 uur opnieuw aangemaakt wordt
• Controleer regelmatig op condensvorming en het aankoeken van voerresten in de silo, zorg dat de silo’s regelmatig leeg komen te staan
• Reinig minimaal één keer per jaar de silo’s aan de binnenkant
• Gebruik na het schoonmaken een siloshot om de vorming van schimmels tegen te gaan

Comfort en temperatuur

Bij kippen hangt de mate van comfort voor een groot deel van de temperaturen af. In het schema (figuur 2) van Temperatuur Vocht Index (TVI) is te zien dat ze zich bij een waarde tussen 85 en 95 comfortabel voelen. TVI is een optelsom van de relatieve luchtvochtigheid en de temperatuur in °C.

Wanneer het te warm wordt in een stal, zijn er verschillende methodes om te koelen:

Koelingsmethode

1. Koeling door waterverneveling vindt plaats op basis van verdamping van water waardoor de temperatuur van de lucht zal dalen. Wanneer de buitenlucht 80% bereikt, heeft dit systeem niet voldoende koelcapaciteit meer.
2. Koeling door luchtsnelheid vindt plaats op basis van het zogenaamde wind-chill-effect. De temperatuur zakt dus niet, maar het gevoel voor de dieren is wel aangenamer. Dit is wel beperkt tot ongeveer 2,5 m/s. Boven deze snelheid is er nauwelijks extra verkoelend effect

Algemene klimaatrichtlijnen tijdens hete dagen

• Indien er geen luchtstroom bij de dieren is zal de temperatuur en relatieve vochtigheid rondom het dier hoger zijn
• Bij een voldoende luchtstroom zal de gevoelstemperatuur van het dier lager zijn dan omgevingstemperatuur (wind-chill-effect). Hierdoor zal de temperatuur die we uitlezen op de computer vaak niet overeenkomen met de temperatuur die de dieren ervaren
• Start de nachtcorrectie niet te vroeg. 23.00 uur is prima
• Begin tijdig met koelen. De richtlijn is circa 27°C staltemperatuur
• Bij verneveling vooral op de luchtvochtigheid in de stal letten
• Controleer of de pompen en sproeiers allemaal werken
• Verlaag de gevoelstemperatuur door het verhogen van de luchtsnelheid over de dieren
• Let er vooral op dat het temperatuurverschil tussen dag en nacht niet te groot wordt. Dit mag maximaal 8°C zijn
• Streeftemperatuur hoger instellen: 22°C

Liever een adviesgesprek?

Wil je jouw klimaat verder optimaliseren na het lezen van de tips dan bieden we je ook de mogelijkheid om een vrijblijvende afspraak te maken met een van onze klimaatexperts.