Varken levert belangrijke bijdrage aan circulaire economie

Producten die overblijven na de productie van grondstoffen voor humane consumptie kunnen heel waardevol zijn als veevoer. Het voordeel is dat ze vaak een lage CO₂-footprint hebben en lokaal beschikbaar zijn. Vanuit de productie voor humane consumptie zijn er twee stromen die vrijkomen. Aan de ene kant heb je natte bijproducten, zoals aardappelstoomschillen, tarwezetmeel en biergist) en aan de andere kan hebt je droge producten, zoals brood, chocolade, chips en dergelijke.

Tarwebijproducten zijn bijproducten die op grote, industriële schaal vrijkomen. Ze komen vrij bij de verwerking van graan en blijven over als bijvoorbeeld uit tarwe tarwebloem gewonnen wordt om brood van te maken. Een van die tarwebijproducten is tarwegries. Tarwegries bevat eiwit, zetmeel en celstof en wordt bijvoorbeeld in zeugenvoeders gebruikt om de maaggezondheid te ondersteunen en de verzadiging te bevorderen. Het kan op die manier voor een deel soja vervangen en ook reguliere granen.  

Het gebruik van reststromen brengt heel veel voordelen mee, maar er zijn ook wel wat aandachtspunten. Zo is de hoeveelheid eiwit in bijproducten meestal erg beperkt. Zeker als je dat vergelijkt met soja. Dat eiwit is nodig om een varken efficiënt te laten groeien, want efficiënte groei is niet alleen voordelig voor de veehouder, maar draagt ook bij aan een duurzame voedselproductie. Wanneer een varken minder hard groeit, betekent dat dat de voerconversie hoger is. Het varken moet dan langer gevoerd worden en krijgt zo ook meer te vreten. Dat betekent dan een hogere belasting van landoppervlak, meer energie- en grondstoffenverbruik en een hogere mestproductie. 

Een ander aandachtspunt bij het gebruik van tarwebijproducten is de hoeveelheid fosfor. Varkens hebben fosfor nodig voor hun botten en om spierweefsel op te bouwen. In tarwebijproducten zit vaak wel voldoende fosfor, maar helaas niet de juiste fosfor. Niet alle fosfor is namelijk even goed opneembaar en tarwebijproducten leveren relatief veel niet opneembaar fosfor. Dat komt omdat het goed opneembare fosfor aan de binnenkant van de graankorrel zit en de slecht opneembare fosfor meer richting de buitenkant zit. En het zijn juist de buitenste delen van de graankorrel die in de tarwebijproducten terechtkomen. Daarmee zorgt de fosfor in tarwebijproducten voor een uitdaging, want de niet opneembare fosfor telt wel mee in de totale hoeveelheid. En omdat fosfor vanuit milieu oogpunt minder wenselijk is, is het gebruik ervan sterk aan banden gelegd in de mestwetgeving. 

Ondanks de uitdagingen zien we bij De Heus veel mogelijkheden in het gebruik van reststromen,  zoals tarwebijproducten. We investeren daarom in laboratoriumtechnologie om bijvoorbeeld voederwaarden beter te kunnen inschatten, maar ook in grondstofaanvoer en samenwerkingen met grondstofleveranciers. Daarnaast doen we uitgebreid praktijkonderzoek om tarwebijproducten efficiënt en gericht te kunnen inzetten en de circulaire eigenschappen zo goed mogelijk te benutten.