Veelzijdigheid loont kalkoenbedrijf
Langs het Oranjekanaal in Zwiggelte vinden we het bedrijf van vof Van der Sterren. We schuiven aan de keukentafel aan bij Bart en Dirk. Deze broers runnen samen met hun ouders een kalkoenbedrijf met een akkerbouwbedrijf, werktuigenverhuur en fouragehandel.
Bart van der Sterren is naast kalkoenhouder en akkerbouwer bestuurslid bij de NOP. Dirk is dierenarts bij het Gezondheidscentrum voor Pluimvee in Emmen. Als neventakken hebben Bart en Dirk een verreikerverhuur en een fouragehandel. De familie had oorspronkelijk een varkensbedrijf in Limburg. Nu woont ze in Zwiggelte waar zij in 1995 een kalkoen- en akkerbouwbedrijf kocht. De familie breidde tien jaar geleden de bestaande kalkoenenstal uit en bouwde er een nieuwe opfok- en hennenstal bij. Ze houdt 15.000 kalkoenen. ‘In 2004 kwam er een graansilo en sindsdien voeren we tarwe’, zegt Dirk. Ook vandaag de dag zitten de broers niet stil. De bouw van een nieuwe werktuigenschuur is in volle gang. ‘Deze staat vooraan op ons bedrijf’, aldus Bart. De machines hoeven daarom niet in de buurt van de kalkoenenstallen te komen.’ Hygiënisch werken is hier duidelijk belangrijk.
Tarwe voor kalkoenen
De broers Van der Sterren verbouwen op hun bedrijf zetmeelaardappelen, suikerbieten en tarwe. De volledige tarweoogst wordt aan de kalkoenen gevoerd. Een gedeelte van het eigen tarwestro wordt in de stallen gebruikt.
Goede technische resultaten
Binnen de kalkoensector zijn er weinig technische gegevens voorhanden. De kalkoenenhouders houden niet alle gegevens bij en ook delen zij niet alle informatie. ‘Daarom is er weinig cijfermateriaal beschikbaar in de sector om jezelf mee te vergelijken’, zegt Bart. ‘Dat is wel eens jammer, ook omdat we niet in de buurt van andere kalkoenhouders wonen.’ Niettemin behaalt familie Van der Sterren goede resultaten met haar kalkoenen. De gemiddelde voederconversie bedroeg over de afgelopen rondes 2,64. De gemiddelde groei was bij de hanen 135 en bij de hennen 92,5 gram per dag. Het bijvoeren van de eigen tarwe drukt de voerkosten per kilogram groei aanzienlijk. ‘Per dag bekijken we hoe de dieren het doen en of we al dan niet met tarwe moeten bijsturen’, zegt Bart. ‘We passen de hoeveelheid tarwe altijd in kleine stapjes aan. In de afgelopen tien jaar is gebleken dat het bijvoeren van tarwe ook financieel gezien voor ons heel rendabel is geweest.’ Behalve de voerkosten zijn ook de medicijnkosten erg laag. Dirk: ‘We proberen in plaats van curatief te behandelen, zo veel mogelijk preventief te handelen, zoals de standaard TRT-enting. Ons streven is de dieren gezond te houden; medicijngebruik is plan B. We zitten er dicht op en grijpen direct in waar nodig. Wat helpt is de gunstige ligging van ons bedrijf. Er zijn hier maar weinig pluimveebedrijven in de buurt.’
De weg ernaartoe is belangrijker dan de laatste kilo
Positief kritisch
Kalkoenhouder zijn is niet altijd makkelijk. Diverse gevaren liggen op de loer. Wat heeft een kalkoenenhouder nodig om zich staande te houden? Dirk: ‘Een goede kuikenkwaliteit is een eerste vereiste: een sterk ras en goed op de poten.’ ‘Daarnaast moeten er voldoende kalkoenenhouders blijven’, zegt Bart. Wij nemen het niemand kwalijk dat hij of zij stopt, maar een te kleine sector is niet goed. De belangenbehartiging wordt dan bijvoorbeeld erg lastig. Er wordt ook veel gesproken over de aflevergewichten, maar dat zegt ons niet zoveel. De weg ernaartoe is belangrijker en zegt meer over je bedrijf. Uitval, diergezondheid, variabele kosten en dergelijke bepalen meer van je resultaat dan de laatste extra kilo, die wellicht veel meer moeite heeft gekost.’
Succesvol
‘Wat wij gaan doen om ons bedrijf succesvol te houden?’, vraagt Bart. ‘Technisch goed blijven draaien door goed management. Je bent voor een deel afhankelijk van voer- en opbrengstprijzen, maar we proberen zelf de kosten laag te houden en de opbrengsten te optimaliseren. Als we bij de top blijven draaien, is er altijd wat te verdienen.’ De broers kijken ieder met een andere blik naar de kalkoenen. Als dierenarts ziet Dirk diverse pluimveekoppels. ‘Dat leert je gestructureerd naar dieren kijken. Ik probeer daarom thuis net zo bewust naar de dieren te kijken als ik als dierenarts doe.’ Bart kijkt vooral naar wat er praktisch moet gebeuren.
Risico
De kalkoensector is risicovol door de gigantische waarde aan dieren die in de stal zit. Dit kan uitlopen op een drama als bijvoorbeeld blackhead, MS of pootproblemen de kop opsteken. ‘Wanneer we dagelijks zouden stilstaan bij deze risico’s, is de lol in ons werk er snel af’, zegt Bart. ‘We kijken vooruit, zijn altijd bezig om dingen nog meer te structureren. Onze toekomstvisie? Als bedrijf uitbreiden waar mogelijk en als dierenarts nog meer met kalkoenen bezig zijn.’
