Waar moet u op letten bij het voeren met uw eigen ruwvoer?
Als rundveespecialist komt Gerrit veel bij rundveehouders over de vloer en krijgt hij dagelijks vragen gesteld over ruwvoermanagement. De meest gestelde vragen van rundveehouders heeft hij verzameld en gedeeld met ons, zodat iedereen die werkzaam is in de rundveesector er zijn voordeel mee kan doen. Met de koude wintermaanden in zicht, gaan de meeste vragen uiteraard over ruwvoer en de kwaliteit van inkuilen.
Wat is het grote voordeel van eigen ruwvoer?
Over het algemeen is er de indruk dat voeren met een behoorlijk aandeel eigen ruwvoer goedkoop is en dat een koe er net zoveel melk op zou kunnen produceren als op krachtvoer. Ik zeg met name de indruk, want alles hangt natuurlijk af van de voedingswaarde van de gras- en of maïskuilen. Verder kan ruwvoer slechts een gedeelte van het krachtvoer vervangen en is het zeker niet goedkoper dan krachtvoer. De kuilen die nu veel gevoerd worden zijn over het algemeen zogenaamde ‘snelle’ kuilen met veel suiker en maar weinig eiwit. En dat is een lastige eigenschap voor de koe omdat het voer daardoor ook snel ‘door de koe’ gaat en er weinig voedingsstoffen worden opgenomen.
Wat kan de veehouder doen om het voer minder ‘snel’ te maken?
Zoals gezegd is de efficiëntie van de kuil laag. Door het hoge suikergehalte gaat de kuil snel door de koe heen. De kunst is om de kuil langer in de koe te laten verblijven. Dat kan bijvoorbeeld door het rantsoen aan te vullen met snijmaïs. Als je dat doet moet je wel het eiwitgehalte in het rantsoen in de gaten houden. En let er ook op dat je niet de snijmaïs pakt uit de kuil die net een aantal weken geleden gemaakt is. Een goede maïskuil heeft minimaal zes weken nodig om goed te conserveren.
Naast snijmaïs kun je met het goede krachtvoer ervoor zorgen dat de koe de juiste voedingswaarde binnen krijgt. Wees daar niet te zuinig in. Door de lage waarden van de vele kuilen loont het absoluut om op dit moment méér krachtvoer te verstrekken, het zogenaamde ‘harder’ voeren. Ik zie bij de bedrijven die dat doen dat de melkproductie en het saldo toeneemt. Mijn uitspraak van de afgelopen weken is dan ook: “wie hard voert wordt beloond.”
Hoe kan de waarde van zowel een gras- als een maïskuil worden beïnvloedt?
Dat hangt van een aantal dingen af. Een voor de hand liggende is het toevoegen van een inkuilmiddel, zoals BonSilage Plus, aan het ruwvoer tijdens het inkuilen. Ik zie op dit moment in mei-kuilen waaraan BonSilage is toegevoegd een lager suikergehalte dan in kuilen waaraan geen inkuilmiddel is toegevoegd. BonSilage gebruikt het suiker voor omzetting in melkzuur en azijnzuur. Verder levert BonSilage Plus nog heel veel andere voordelen op. Uiteraard spelen er nog andere factoren mee zoals het tijdstip en de wijze van inkuilen. Een goede kwaliteit ruwvoer is een jaarrond proces. Zorg voor de juiste bemesting van het land en denk goed na over welk gras- of maïszaad je wilt zaaien en zorg dat je hierin zelf de beste keuze maakt. Het komt nog wel eens voor dat de loonwerker hierin de keuze maakt; dit hoeft niet altijd de juiste keuze voor jou te zijn!
Heb je nog meer goede adviezen voor de juiste omgang met het ruwvoer?
Veel veehouders maken gebruik van een voermengwagen. Voor een goed mengsel is de volgorde van vullen soms van invloed. Belangrijker is dat je vooral niet te lang moet laten mengen. Soms lijkt het dan wel appelmoes; van enige structuur in het veevoer is dan geen sprake meer. Door de snelle groei en de lage temperatuur in het voorjaar mis je al behoorlijk wat vezels en dergelijke in het ruwvoer. Als je het dan ook nog lang mengt blijft er helemaal geen structuur over. Overigens is de late, maar snelle groei er ook de oorzaak van dat op veel plaatsen het suikergehalte hoog is. Dit is niet omgezet in eiwit en dat heeft geresulteerd in kuilen met een laag eiwitgehalte en een hoog suikergehalte.
Wat ik hierbij ook belangrijk vindt is dat je moet zorgen dat er altijd voer aan het voerhek ligt. Mijn advies is om tweemaal daags vers voer te verstrekken en regelmatig aan te schuiven. Hierdoor blijft het vers en is het aantrekkelijker en smakelijker voor de koe om te eten. Het verhoogt de voeropname en dat komt de productie ten goede.
Heb je nog meer tips rondom de kuil?
Let op het weer en op je keuze of je de kuil wel of niet dicht gooit. Bij vochtig (mistig) weer kan je een kuil best open laten liggen in verband met schimmelvorming onder het kleed op het snijvlak. Bij regen adviseer ik altijd de kuil dicht te gooien om te voorkomen dat het nat regent waardoor broei weer een kans krijgt én om de correcte kilo’s voer te laden. Management, ook rondom de kuil is belangrijk. Werk schoon en netjes; ook dat zijn voorwaarden voor een zo optimaal mogelijke kwaliteit van het ruwvoer.
Wat biedt De Heus aan aanvullend krachtvoer rondom deze kuilen?
Dat hangt natuurlijk wel erg af van de voederwaarde van jouw kuilen. Het bepalen van het juiste krachtvoer begint bij de juiste interpretatie van de kuiluitslagen. Uiteraard kan ik, of één van mijn collega’s, daarbij helpen. Op basis van deze waarden gaan we gezamenlijk kijken wat er uit welke kuil gevoerd moet worden om zo lang en efficiënt mogelijk gebruik te maken van het eigen ruwvoer.
En op basis daarvan wordt het aanvullende krachtvoer samengesteld. Op dit moment zijn de Booster, Stabiel en de Solide, brokken die prima aansluiten bij de kuilen zoals die er op dit moment liggen. Er liggen goede kuilen maar je moet er wel met verstand mee omgaan. Zorg dat je zo lang mogelijk stabiliteit in het voer kan brengen.
Wat is de huidige ‘voertrend’ bij melkveehouders?
Gezien de financiële situatie zijn er veel melkveehouders die overwegen om de hoeveelheid krachtvoer te minimaliseren. Ik heb het al eerder gezegd, maar ik wil het nogmaals benadrukken, dat het uit de praktijk blijkt dat hard voeren loont. Veehouders die het aandurven om voldoende krachtvoer te verstrekken worden beloond met goede productiecijfers en behouden rust en balans in het bedrijf. Simpel gezegd; wie hard voert ontvangt én kan daardoor beter aan zijn verplichtingen voldoen!