Wanneer begint volgens jou het weideseizoen?
Het nieuwe weideseizoen start voor mij al in het najaar.
Hoezo, in het najaar?
Ik denk bij het najaar meer aan het opstallen van de melkkoeien en de voorbereidingen voor de winterperiode. In het najaar kun je al invloed uitoefenen op een succesvol nieuw weideseizoen. Niet alleen is de graslengte waarmee het gras de winter ingaat van belang, maar juist het najaar is uitermate geschikt voor het uitvoeren van een reparatiebemesting met kalk. Op basis van een bemestingsplan maakt de veehouder zijn keuze voor bemestingsstoffen, zoals GrasPlus. Maar het maximale rendement van GrasPlus en drijfmest kan alleen bereikt worden als de pH van de grond groter of gelijk is aan 5. Vandaar het advies om in de herfst al een reparatiebemesting uit te voeren als dat nodig is. Lukt dit vanwege te natte omstandigheden in de herfst niet, dan kun je kalk in het vroege voorjaar toedienen.
En dan is het voorjaar. Bij voldoende gras de staldeuren openzetten?
Ja, dat kan, maar het liefst wel nadat de veehouder een beweidingsplan heeft opgesteld. Op veel bedrijven heeft een beweidingssysteem zich in het verleden bewezen. Maar dit is geen garantie voor succes in de toekomst. Op de meeste bedrijven is het aantal koeien wel, maar de huiskavel niet gegroeid. Een ander beweidingssysteem kan dan een hoger rendement opleveren. Op basis van het aantal koeien per hectare te beweiden percelen, kan de ondernemer hierin een keuze maken. Bij een hogere intensiteit kiezen ondernemers de laatste jaren vaker voor modern standweiden.
Wat zijn de voor- en nadelen van weiden?
Deze vraag beantwoord ik vanuit bedrijfseconomisch perspectief. In principe verdienen ondernemers geld met beweiden. Gemiddeld genomen 0,5 tot + 2,5 eurocent per 100 kg melk volgens de Stichting Weidegang. Bij beweiden zijn er geen voederwaardeverliezen door inkuilen en conserveringsverliezen. Ook zijn de kosten voor de loonwerker lager, doordat de boer minder hectares inkuilt en minder mest uitrijdt. De keerzijde is dat bij beweiden beweidingsverliezen optreden en de potentiële hoge groei van het gewas niet wordt benut. Het volgende figuur maakt dat duidelijk. Bij maaien is het bladoppervlak na meer groeidagen groter, zodat ook een hogere daggroei en dus een hogere drogestofgrasopbrengst per hectare per jaar gerealiseerd kan worden.
Grafiek 1 Grasgroei per dag
Is het onder alle omstandigheden bedrijfseconomisch gunstig om te weiden?
Nee, niet onder alle omstandigheden. Het voordeel is gerelateerd aan het aantal kilogrammen droge stof dat de koeien in de wei opnemen. Zo moeten melkveebedrijven met een beperkte huiskavel ten opzichte van de veestapel vaak te veel kilogrammen droge stof op stal bijvoeren en kunnen moeilijker rendement uit weidegang realiseren. Economische bedrijfsboekhoudingen laten zien dat het omslagpunt bij een bedrijfsomvang van 800.000 tot 900.000 kg melk ligt. Door de omvang van deze bedrijven in relatie tot de beperkte huiskavel is gemiddeld geen voordeel uit beweiden te halen. Het is wenselijk om per bedrijf de situatie te bekijken en de juiste beslissing te nemen: wel of niet weiden en zo ja welk beweidingssysteem past het beste bij veehouder en bedrijf.
Van welke middelen kunnen we gebruikmaken om succesvol te weiden?
De rundveespecialisten en handelaren nemen de bedrijfsspecifieke aspecten die van invloed zijn op het beweiden mee in de advisering. Bemestingsadvies via het programma OptiGras, rendement van het beweiden en ondersteuning bij de keuze van het optimale beweidingssysteem zijn onderdeel van het beweidingsadvies. Daarnaast ontwikkelt De Heus het weideassortiment op basis van gasproductietesten. Deze testen geven duidelijk inzicht in de vertering van weidegras. Juist door de snelle ontwikkeling in grasrassen en steeds hogere verteringscoëfficiënten is aanvulling via de juiste krachtvoeders van wezenlijk belang om het maximale uit weidegras te halen. Door deze techniek sluit het weideassortiment aan bij de actuele graskwaliteit.In het grasseizoen analyseren we wekelijks de graskwaliteit op verschillende grondsoorten in Nederland. Dit inzicht zorgt ervoor dat de ondernemer direct op basis van wijzigingen in graskwaliteit kan bijsturen in de rantsoenen.
