Zo krijg je een optimale start van een nieuwe lactatie

Negen keer meer calcium nodig

Bij het op gang komen van de melkproductie heeft een koe negen keer meer calcium nodig dan voorradig is in haar bloed. Dit zorgt ervoor dat een koe een lager bloedcalcium heeft rondom het afkalven. Hierdoor heeft ze een verhoogde kans op het ontwikkelen van subklinische- en klinische melkziekte. Uit het praktijkonderzoek op 37 melkveebedrijven is gebleken dat gemiddeld 56% van de koeien een te laag bloedcalcium heeft in de eerste dagen na het afkalven (figuur 1).

Koeien met (subklinische) melkziekte hebben weer een verhoogd risico op het ontwikkelen van andere aandoeningen, zoals slepende melkziekte, mastitis en vruchtbaarheidsproblemen (figuur 2).

Optimale mineralenvoeding

Als het calciumgehalte in het bloed laag is, wordt de aanmaak van het paraathormoon (PTH) gestimuleerd. Dit zorgt ervoor dat het lichaam op drie manieren geactiveerd wordt om meer calcium vrij te maken (figuur 3):

1. Door minder calcium uit te plassen.
2. Door meer calcium vanuit de darm op te nemen.
3. Door meer calcium uit de botten vrij te maken.

Deze complexe stofwisseling kan alleen goed werken als een aantal mineralen in de juiste mate aanwezig zijn. Uit het praktijkonderzoek is het belang van de juiste mineralenverstrekking duidelijk naar voren gekomen als een strategie om (subklinische) melkziekte te voorkomen. Vooral kalium (K), magnesium (Mg) en fosfor (P) spelen hierbij een belangrijke rol.

Kalium, magnesium en de kation-anion-balans

De kation-anion balans (KAB), ofwel de balans tussen natrium en kalium enerzijds en chloor en zwavel anderzijds, speelt ook een grote rol. Een hoge KAB zorgt dat het PTH-hormoon minder goed functioneert. Onder Nederlandse omstandigheden wordt er veel gras gevoerd. Gras bevat vaak veel kalium en hierdoor is de KAB vaak hoog. Magnesium daarentegen, stimuleert juist het PTH-hormoon, maar de opname van magnesium wordt geremd bij hoge kaliumgehaltes (figuur 3). Het verlagen van de hoeveelheid kalium en de KAB is een effectieve strategie voor een actieve calciumstofwisseling rondom het afkalven.

Minder fosfor tegen melkziekte

Koeien hebben tijdens de lactatie voldoende fosfor nodig. Droge koeien hebben echter een zeer lage fosforbehoefte. Een hoog fosforgehalte remt zelfs de effectiviteit van vitamine D, waardoor er minder calcium beschikbaar gemaakt kan worden voor de koe (figuur 3). Het verlagen van het fosforgehalte in het droogstandsrantsoen kan daarmee bijdragen aan het voorkomen van melkziekte.

Financieel voordeel

Een goed uitgevoerd droogstandsconcept kan veel problemen voorkomen. Op een bedrijf met 100 afkalvingen per jaar kan dit zorgen voor een financieel voordeel van meer dan 8.500 euro. Deze kosten bestaan uit behandelingskosten en gederfde melkproductie. En dit is nog zonder de extra arbeidskosten en het verlies aan werkplezier. Zo kan een goed berekend droogstandsrantsoen veel voordeel opleveren. Jouw eigen ruwvoer is hierin altijd de basis.