Zorg voor optimale bezetting

Er is een Europese vleeskuikenrichtlijn ingesteld om het welzijn van vleeskuikens te verbeteren. Volgens deze richtlijn mag u een maximale bezetting van 42 kg/m² hebben. Om voor dit maximum in aanmerking te komen, mag de uitval niet hoger zijn dan 3,5 procent (42 dagen) en moet u voldoen aan de maximale score voor hakdermatitis. Er zijn nog aanvullende regels voor voetzoolleasies in voorbereiding. Als u meer uitval of een slechtere score voor hakdermatitis hebt, gaat de maximale bezetting terug naar 39 of zelfs 33 kg/m². De invoering van deze richtlijn betekent dat aanpassing nodig is om de toegestane kg/m² optimaal te benutten en in te spelen op de afzet. De vraag is of het realiseren van de maximale bezetting van 42 kg wel altijd wenselijk is.

Groeipotentie benutten

Wanneer kuikens onbelemmerd groeien, kunnen ze op 35 dagen een groei behalen van 60 gram per dag. Dit komt neer op een diergewicht van 2.100 gram. Bij 42 dagen leeftijd ligt de groei boven de 65 gram en is het dier 2.750 gram. Deze groeicijfers leiden tot een gemiddeld aflevergewicht van 2.600 gram met een voederconversie van ongeveer 1,65. Om deze resultaten te behalen is naast een goede verzorging, een goed klimaat, goed management, een goede inrichting en een goede kwaliteit eendagskuiken, ook een juiste afleverstrategie van belang. Hierbij speelt de vraag: ‘Benutten we het potentieel van het kuiken voldoende?’ De bezettingsgraad en het aflevergewicht hebben hier grote invloed op.

Het groeipotentieel van kuikens goed benutten, doet u onder andere door het juiste aantal op te zetten

Gewichtsverschillen en bezettingsgraad

In het begin van de ronde is de bezettingsdichtheid over het algemeen geen probleem. Later wel en dit houdt sterk verband met de gewichten van de kuikens. Kuikens wegen op 21 dagen 800 tot 900 gram, met tussen de bedrijven een verschil van 100 gram tussen het zwaarste en lichtste kuiken. Op 28 dagen zien we al een groter verschil, namelijk 300 gram (1.200 tot 1.500 gram) en op 35 dagen worden er kuikens uitgeladen van 1.700 tot 2.100 gram. Na het uitladen krijgen de kuikens ruimte en kunnen ze per dag een eindgroei van 100 gram realiseren. De gewichtsverschillen blijven echter bestaan. Over het algemeen wordt er gedacht: ‘als we maar niet boven de 42 kg/m² komen, dan gaat het wel goed.’ Niets is minder waar. Op een leeftijd van 25 dagen zien we de stal ‘volgroeien’ doordat de kuikens sterk in omvang toenemen. Het ligoppervlak van een kuiken van 1.800 gram is ongeveer 450 cm². Dit betekent dat met 22,2 kuikens per vierkante meter de stal in theorie vol ligt. Maar een kuiken is niet vierkant en het gevolg is dat de kuikens in de verdrukking komen. Dit gebeurt al bij een bezetting van 40 kg/m², dus lager dan de maximaal toegelaten bezetting van 42 kg/m². Wordt er dan nog steeds niet uitgeladen, dan zien we dat de voeropname sterk afneemt en daarmee ook de groei. De stal wordt natter en gladder, omdat er geen verse lucht meer tussen de kuikens komt. De druk op de gezondheid neemt toe. Het probleem is dat de stal te vol is. Het is belangrijk om voor uw bedrijf opnieuw de strategie van mesten en afleveren vast te stellen. Welk gewicht vraagt de slachterij en laadt u uit? Hoeveel gaat u uitladen en welk gewicht wilt u laden? Antwoorden op deze vragen bepalen hoeveel dieren u in de stal opzet.


Grafiek 1 Op te zetten aantal kuikens per m² in relatie tot de bezettingsgraad bij uitladen.

Richtlijnen voor de bezetting

In de praktijk kunnen we voor de bezettingsgraad bij uitladen de volgende vuistregel gebruiken: het aantal kg/m² = het uitlaadgewicht (in ons) + 20. Een voorbeeld: het uitlaadgewicht is 1.900 gram. Een richtlijn voor de maximale bezetting bij uitladen is dan 19 + 20 = 39 kg/m². Dit resulteert in 20,5 kuikens per vierkante meter. U kunt dit aflezen in grafiek 1. U ziet dat bij een bezetting van 39 kg/m² het aantal kuikens per vierkante meter 20,5 is.

Bovenstaand voorbeeld maakt duidelijk dat een goede afstemming met de planning van belang is om de optimale bezetting te realiseren. Het bepalen van de juiste bezetting- en afleverstrategie is onderdeel van het Pluimvee Prestatie Plan van De Heus. Maak met uw voorlichter ook voor uw bedrijf een berekening.

Tweede voorbeeld
Stel een bedrijf heeft een oppervlakte van 4.000 m². De slachterij vraagt uitlaadgewichten van 1.700 en 2.200 gram en weglaadgewichten van 2.700 gram. Eerst wordt het aantal weg te laden kuikens berekend: 42 kg/m² / 2.700 gram = 15,6. We vermenigvuldigen dit met het aantal vierkante meters 4.000 m². Dit betekent 62.000 kuikens wegladen. Bij 2.200 gram mogen we 19 kuikens/m² bezetting hebben (zie grafiek 1): 76.400 - 62.000 = 14.400 uitladen. Bij 1.700 gram mogen we 21,7 kuikens/m² bezetting hebben: 86.800 - 76.400 = 10.400 uitladen. In totaal mogen er niet meer dan 90.000 eendagskuikens worden opgezet, gebaseerd op 86.800 +3,5% uitval.


Afleverstrategie bij uitlaadgewichten van 1.700 en 2.200 gram en weglaadgewichten van 2.700 gram.