Duitse pluimveefamilie Specken - van tarwekorrel tot kipkluifjes

Gerben Soppe

21 dec. 2023

Van oudsher heeft de familie Specken in het Duitse Niederlangen een gemengd bedrijf met akkerbouw, varkens, rundvee en kippen. Inmiddels is het bedrijf gespecialiseerd in vleespluimvee, maar nog steeds veelzijdig. Eendrachtig werkt de hele familie aan één sector, maar dan wel van tarwekorrel tot kipkluifjes.

Vier generaties op één boerderij

Ze vertellen het met trots: vier generaties van de wonen en werken met veel plezier samen op hun boerderij in Niederlangen. Het zijn overgrootmoeder Gesina, vader Bernd, moeder Mechthild, zoon Daniel, schoondochter Hannah en kleinzoon Fritz. Het bedrijf met het grote woonhuis bevindt zich net over de Duitse grens ter hoogte van Emmen.

Het bedrijf is van oorsprong een gemengd bedrijf met varkens, kippen en koeien. Inmiddels is de familie gespecialiseerd in vleeskuikens. Het is een omvangrijk bedrijf met een bijzondere tweede tak, namelijk een eigen slachterij.

Bij het woonhuis staat een kleine, eenvoudige slachterij waar drie keer in de week wordt geslacht. Klanten in de buurt kunnen bij de boerderij vlees bestellen. Samen met een akkerbouwer heeft de familie Specken een boerderijwinkel in Haren.

De familie werkt enthousiast samen. Behalve kleinzoon Fritz helpt iedereen mee met het verzorgen van de vleeskuikens, het werken in de slachterij en de verkoop van kipproducten. Zelfs de overgrootmoeder van Fritz, 84 jaar oud, steekt nog elke dag de handen uit de mouwen. Niet omdat het moet, maar ze kan niet stil zitten.

Vier generaties Specken (vlnr): Gesina, Bernd, Mechthild, Daniel, Fritz en Hannah in hun boerderijwinkel waar ze hun eigen kipproducten verkopen.

Pluimveeslachterij

In 1962 betrokken Friedrich en Gesina Specken een spiksplinternieuwe veenkoloniale boerderij. De veenkoloniën van Drenthe houden namelijk niet op bij de grens, maar zetten zich voort in Duitsland. In de regio rondom het dorp Niederlangen werd nog tot ver na de Tweede Wereldoorlog veen gewonnen. Vandaar dat de boerderij van de familie Specken, de dorpen en de andere boerderijen in de omgeving uit deze tijd stammen en dus relatief nieuw zijn. Gesina Specken woont nog steeds op de boerderij en met haar de drie generaties die er sindsdien werden geboren of erbij introkken. Dat zijn haar zoon Bernd, die trouwde met Mechthild, kleinzoon Daniel en zijn vrouw Hannah en achterkleinkind Fritz.

Gespecialiseerd in vleeskuikens

Van oorsprong is het bedrijf een standaard boerderij zoals die in jaren 60 werd uitgegeven. Het koloniale bedrijf bestond uit 16 hectare grond met varkens, kippen en koeien. De familie Specken bouwde het bedrijf uit tot een gespecialiseerd vleeskuikenbedrijf met 148.000 dierplaatsen op twee locaties. De twee nieuwste stallen dateren uit 2009 en de oudere stallen zijn in 2014 gerenoveerd en compleet vernieuwd.

Pluimveeslachterij

Nadat Bernd in de jaren tachtig op het bedrijf ging werken, kwam er naast vleeskuikens een andere hoofdactiviteit bij. “Ik heb in 1992 een kleine slachterij voor vleeskuikens op het erf laten bouwen,” vertelt hij. “Ik wilde op deze manier zorgen voor extra inkomsten.” Bernd is verantwoordelijk voor de slachterij. “We slachten op dit moment drie keer per week, zodat we altijd vers vlees kunnen aanbieden”, zegt hij. “Het gaat om zo’n 10.000 dieren per jaar. We slachten geen grotere aantallen, omdat we boven de 10.000 worden aangemerkt als een industrieel bedrijf en dat is voor ons niet aantrekkelijk.”

Verkoop

Het vlees uit de slachterij moest verkocht worden. “We begonnen met de verkoop op een soort boerenmarkt”, zegt Mechthild, “maar dat kostte elke standhouder geld. Daarom gingen we samenwerken met de familie Schulte. Die heeft een akkerbouwbedrijf waar ze onder andere aardappelen, asperges en aardbeien telen. De samenwerking leidde tot een boerderijwinkel in het nabijgelegen Haren en die hebben we nog.” In de boerderijwinkel worden vlees en groente van de eigen en van andere bedrijven verkocht. Daarnaast kan pluimveevlees besteld en afgehaald worden bij de boerderij. Tot de afnemers behoren ook horecabedrijven. In het zomerseizoen biedt Specken barbecueproducten aan.

Daniel: "De Heus zorgt voor levering van de kuikens, het voer in de vorm van concentraat, de tarwe en de afzet van de kuikens naar de slachterij. Ik heb één aanspreekpunt bij het bedrijf, dat is specialist Gerben Soppe (r)."

Samenwerking met De Heus

De hoofdtak van het bedrijf is vleeskuikens. Daniel heeft ze onder zijn hoede. “Ik doe het met veel plezier,” zegt hij. “Ik werk graag met dieren en ik vind het leuk van alles te proberen om de resultaten te verbeteren.” Hij heeft een goede samenwerking met De Heus. Daniel: “De Heus zorgt voor levering van de kuikens, het voer in de vorm van concentraat, de tarwe en de afzet van de kuikens naar de slachterij. Ik heb één aanspreekpunt bij het bedrijf, dat is specialist Gerben Soppe. Omdat ze alles regelen is er maar één partij die verantwoordelijk is. Doet zich een probleem voor, dan zoekt De Heus de oplossing. Eerder heb ik meerdere leveranciers en afnemers gehad die problemen naar elkaar probeerden door te schuiven. Zoals het nu gaat, is het beter. Ongecompliceerd.”

Daniel: "We werken met het Enrichment-concept van Plukon-McDonalds. Door de welzijnsmaatregelen die we hiervoor nemen in onze stal zoals daglicht, balen luzerne, speel en afleidingsmateriaal ontvangen we een hogere prijs voor onze kuikens."

Afzet van de kuikens

Het leeuwendeel van de kuikens wordt niet zelf geslacht maar verkocht. Daniel werkt al lang met het concept Plukon-McDonalds-enrichment. Daniel: “Hiermee ontvang je een hogere prijs omdat je maatregelen neemt voor het welzijn. Zo moet er daglicht zijn in de stal, leggen we balen met luzerne in de stal en zorgen voor speelen afleidingsmateriaal.”

Werken gezonde kuikens

Een van de zaken waar Daniel, ook van[1]wege het enrichment-concept, continu aan werkt, is de gezondheid van de dieren. Alles speelt daarbij een rol zoals de kuikens, het klimaat en het voer. “Het gaat goed”, zegt Daniel. “Ik heb de dieren in geen jaren medicijnen hoeven geven.” Een belangrijke vooruitgang is volgens Daniel de toepassing van moderne technologie voor met name de besturing. “Ik kan via de app op mijn telefoon zien of er iets aan de hand is. Voordat ik naar bed ga, check ik op de bank even hoe het loopt. Ik controleer met name voer en water. Dat zijn de belangrijkste signalen of alles goed gaat. Ik zag laatst op een zondag dat de motor van de voerinstallatie kapot was gegaan. Het is lastig om op zondag een monteur te vinden. We moesten zelf aan de slag om de motor te repareren. Je hebt geen keus. Zie maar eens zonder voermachine tonnen voer in de stal te brengen.”

Duurzame energie

De familie verwacht dat de komende jaren het een en ander gaat veranderen. “Het is nauwelijks mogelijk om het bedrijf uit te breiden,” zegt Daniel. “De regels zijn hier misschien wel strenger dan in Nederland. Ik weet ook niet hoe het zal gaan met de slachterij. Dat kost veel arbeid en probeer nu maar eens goede arbeidskrachten te vinden. Nee, ik denk dat we een andere kant op gaan. Energieneutraal worden, iets met zonnepanelen en windmolens. Veel bedrijven doen dat en ik denk dat dit ook voor ons de toekomst is.”