Algemeen
Coryza heeft invloed op de voorste luchtwegen; de neusholte en neusbijholten. Vooral oudere kippen zijn gevoelig. Bij jonge dieren zijn de klinische verschijnselen milder. De ziekte komt wereldwijd voor en kan een aanzienlijke productiedaling veroorzaken bij leggende dieren. De ziekte gaat vaak gepaard met andere ademhalingsinfecties, zoals Newcastle, Bronchitis, TRT en Mycoplasma. Veelvoorkomende bacteriën als E. coli en ORT verergeren de klinische verschijnselen van Coryza.
Verspreiding
De ziekte wordt gekenmerkt door snelle verspreiding en binnen enkele weken kan het hele koppel afwijkingen vertonen. Doordat er bij een besmet koppel het hele leven ziektedragers aanwezig blijven, kan de ziekte terugkomen wanneer de dieren door een andere oorzaak verzwakt raken. Verspreiding vindt plaats door direct contact tussen kippen of via voer en water dat besmet is met neusslijm van geïnfecteerde kippen. De bacterie overleeft buiten de kip relatief kort, maar een besmet koppel zal gedurende het gehele leven dragers bevatten. Bij een bedrijf dat kippen heeft van verschillende leeftijden is dit lastig, want een nieuw koppel kan dan besmet rakendoor een ouder besmet koppel. Pluimvee met uitloop heeft een verhoogd risico om besmet te raken. Zeker wanneer er in de directe omgeving een besmet bedrijf ligt.
Klinische verschijnselen
De meest voorkomende klinische verschijnselen zijn: etterige neus- en ooguitvloeiing, dikke kop door zwelling (vochtophoping), verminderde voer- en wateropname met als gevolg een productiedaling (10-40%), diarree, rochelend geluid en uitval.
Diagnose
Een waarschijnlijkheidsdiagnose kan gedaan worden op basis van de hierboven beschreven symptomen, maar bevestiging kan middels een kweekmethode of PCR test worden uitgevoerd.
Behandeling
Een behandeling met een antibioticum tijdens de acute fase van de ziekte helpt bij het beperken van de uitval, de ziekteverspreiding en de voeropname- en productiedaling. Extra geconcentreerd voer of vitamine C via het voer of drinkwater kan de dieren ondersteunen. Als de ziekte optreedt bij uitloopkippen dan moeten de dieren worden opgehokt (in overleg met dierenarts).
Preventie
Commerciële geïnactiveerde entstoffen bevatten de drie bekende serotypen (A, B, C) van Coryza. Niettemin zijn de meeste vaccins gebaseerd op standaard, internationaal erkende stammen. Onlangs hebben verschillende onderzoeksgroepen gesuggereerd dat dergelijke internationale vaccins geen bescherming bieden tegen de lokale varianten van de bacterie. Als commerciële vaccins niet in staat zijn om een beschermende immuniteit tegen inheemse stammen teweeg te brengen, dan kan het gebruik van een autovaccin overwogen worden.
Meer weten?
Neem dan contact op met een van onze legpluimveespecialisten.
Legpluimvee teamOver de auteur
Gerald Top
Specialist legpluimvee
Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem dan contact met me op.